Կրթության զարգացում

Սոցիալական և ֆինանսական բաղադրիչներ ունեցող «Աֆլաթուն» կրթական ծրագիրը նպաստում է երեխաների ինքնաբացահայտմանը, ծանոթացնում իրենց իրավունքներին և պարտականություններին, սովորեցնում խնայել ռեսուրսները և խելամտորեն ծախսել, օգնում է պլանավորել և բյուջե կազմել, և որպես արդյունք՝ հանդես գալ սոցիալական կամ ֆինանսական նախաձեռնությամբ: Արդյունքում` համայնքն ունենում է նախաձեռնող ու ինքնավստահ ձեռներեց-երիտասարդներ:

Ծրագիրը Հիմնադրամի շահառու համայնքներում իրականացվում է արտադասարանային խմբակների տեսքով տարրական, միջին և ավագ դպրոցականների համար։

«Աֆլաթուն» ծրագրի առաջին փորձը Հնդկաստանում էր 1991թ.: Այն իր շուրջ էր հավաքել հարուստ և աղքատ ընտանիքների երեխաների՝ միմյանց կյանքի պայմաններին ծանոթանալու և միասին սովորելու համար: Արդեն 2005 թ. Հոլանդիայում ստեղծվեց «Աֆլաթուն» ծրագրի միջազգային ցանցը՝ գաղափարի շուրջ համախմբելով շուրջ 120 երկրի միլիոնավոր աշակերտների: Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամն այն առաջին անգամ իրագործել է 2014-2015 թթ. ուստարում Արմավիրի մարզի Դալարիկ և Գետաշեն գյուղերում: Այժմ ծրագիրն ակտիվ է Արմավիրի, Լոռու, Տավուշի և Շիրակի մարզերի շուրջ 13 գյուղերում և ունի 270 շահառու աշակերտ։

Անգլերենի ուսուցման խթանման շրջանակներում Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամն աշխատում է երկու հիմնական ուղղությամբ՝

• Անգլերենի ուսուցում – համայնքաբնակների տարբեր տարիքային խմբերի համար անգլերենի դասերի անցկացում, հաղորդակցման մեթոդով անգլերենի արտադասարանային խմբակների վարում՝ ուղղված մասնակիցների` լսելու և խոսելու կարողությունների զարգացմանը, հետդպրոցական տարիքի բնակիչների անգլերենի հմտությունների բարելավում՝ ինտենսիվ, առցանց, դեմ առ դեմ դասընթացների միջոցով:
• Ուսուցիչների կարողությունների զարգացում – անգլերենի ուսուցման գործընթացի բարելավում դպրոցներում անգլերենի ուսուցիչների վերապատրաստումների, լրացուցիչ նյութերի օգտագործման, ուսանողակենտրոն և տարբերակված ուսուցում իրականացնելու միջոցով։

2018-ին Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամն իրականացնում է չորս ծրագիր՝

1. Անգլերենի «Աքսես» միկրոկրթաթոշակային ծրագիր
2. Գյուղական համայնքներում ուսուցիչների և աշակերտների հզորացման ծրագիր
3. Անգլախոս գյուղեր
4. Առցանց անգլերեն

• Ենթածրագրերի համառոտ նկարագիրը

1. Անգլերենի ուսուցման «Աքսես» միկրոկրթաթոշակային ծրագիրը երկամյա նախաձեռնություն է՝ 13-15 տարեկան սոցիալապես անապահով աշակերտների անգլերենի իմացությունը բարձրացնելու համար: Հայաստանում ԱՄՆ դեպանատան ֆինանսական աջակցությամբ Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամն արդեն 4-րդ անգամ է իրականացնում այն: Ծրագիրն իրականացվում է Հիմնադրամի յոթ շահառու համայնքների՝ Լեռնագոգի, Արագածավանի, Բենիամինի, Դսեղի, Վահագնիի, Եղեգնուտի և Այգեհովիտի 112 աշակերտի մասնակցությամբ։ Ծրագրի անբաժանելի մաս են կազմում ամսական խթանիչ միջոցառումները, խոսնակների հյուրընկալումը և ուսուցումը խթանող հասարակական ակտիվությունը։ Այն մասնակիցներին հնարավորություն է ընձեռում մասնակցություն ունենալու իրենց համայնքների սոցիալ-տնտեսական զարգացման գործընթացում, զարգացնելու մի շարք կարևոր հմտություններ, ինչպես նաև դիմելու փոխանակման և կրթական ծրագրերի։

1. Հայաստանում Բրիտանական խորհրդի հետ համագործակցության շրջանակներում իրականացվող ծրագիրը նախատեսում է երկու ուղղություն՝ անգլերենի համայնքային ուսուցիչների վերապատրաստումներ նորագույն մեթոդիկայով և 5-6-րդ դասարանների աշակերտների համար անգլերենի խոսակցական դասընթացների կազմակերպում։ Վերապատրաստումները կազմակերպվում են ուսուցիչների մասնագիտական գործունեությանը զուգահեռ։ Նրանք մասնակցում են մի շարք մասնագիտական համաժողովների, վերապատրաստումների, մշտադիտարկումների, հետազոտական հանդիպումների և ձեռք բերված գիտելիքներն ու հմտությունները փոխանցում աշակերտներին։ Ծրագրի շահառուներն են Արմավիրի և Արագածոտնի մարզերի 7 ուսուցիչ և 240 աշակերտ։

• «Անգլախոս համայնքներ» նախաձեռնության շնորհիվ Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամը զարգացնում է Կոթի, Թումանյան, Մյասնիկյան գյուղական համայնքների 60 աշակերտների անգլերենի իմացության մակարդակը։ Գործում է մենթորական համակարգ։ Համայնքաբնակ ուսուցչին կցվում է երևանաբնակ մենթոր, ով քայլ առ քայլ վերապատրաստում է նրան՝ աշխատելու դասավանդման հաղորդակցման մեթոդով։ Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամը ներդրել է նաև «Ռոզետտա Սթոուն» անգլերենի ինքնուսույց ծրագիրը, որից կարող են օգտվել բոլոր համայնքաբնակները՝ առանց տարիքային սահմանափակման։

Անգլերենի առցանց ուսուցումը կամ «Անգլերենի մատչելիությունը հեռավոր շրջաններում՝ նոր տեխնոլոգիաների կիրառմամբ» ծրագիրն առաջարկում է առցանց և դեմ առ դեմ դասընթացների համադրություն հետդպրոցական տարիքի 17-35 տարեկան 280 շահառուների համար Հայաստանի բոլոր մարզերի հեռավոր համայնքներից։ Ծրագրի նախատիպ է ծառայում 2014-2016-ին իրականացված ծրագրի փորձնական (պիլոտային) տարբերակը։ Առցանց նախաձեռնությունը ենթադրում է անգլերենի ուսուցում երեք տարբեր մակարդակներով՝ ընդհանուր, սոցիալական և բիզնես անգլերենի կարողությունների զարգացում։

Նախաձեռնության նպատակն է զորակցել դպրոցի ղեկավարներին և ուսուցիչներին՝ բարձրորակ կրթություն ապահովելու երեխաների համար: Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամը ցուցաբերում է տեխնիկական աջակցություն և ապահովում լավագույն փորձի փոխանակման հարթակ՝ նպաստելու դպրոցների կատարելագործմանը:

Ուղղակիորեն ծրագրին մասնակցում են հարյուրավոր մասնագետներ, ուսուցիչներ, իսկ ազդեցությունը տարածվում է տարբեր մարզերում՝ Հիմնադրամի շահառու համայնքների հազարավոր աշակերտների շրջանում:

Ուսումնական հաստատությունների հզորացման միջոցառումներն ընդգրկում են հետևյալը.

• Տարին մեկ անգամ դպրոցի տնօրենները հանդիպում են միմյանց, նախագծում Հիմնադրամի հետ իրագործվելիք ծրագրերը:
• Ուսուցիչների հմտությունների զարգացման ու մասնագիտական աճի համար Հիմնադրամը թիրախավորում է այսօրվա իրականությանը կենսականորեն անհրաժեշտ գիտելիքների փոխանցումը: Դա նախ և առաջ ենթադրում է տեխնոլոգիական գրագիտություն, որն ապահովվում է ինչպես տեխնիկական աջակցության, այնպես էլ տեղեկատվական տեխնոլոգիաներին տիրապետելու դասընթացների միջոցով:

Ուսուցիչների համար նախատեսված ամենամյա հավաքը նպատակ ունի ներկայացնելու Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի համար ռազմավարական ՍՄԱՐԹ հայեցակարգը, մոտեցումները, ուսումնական ծրագիրը:

Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի կրթական ծրագիրն աջակցում է նաև համայնքներում արվեստների և արհեստների զարգացմանը և ստեղծագործական նախաձեռնություններին, որի միջոցով աշակերտներին հնարավորություն է ընձեռվում ձեռք բերել մի շարք  հմտություններ և կարողություններ՝ ուղղված անձի համակողմանի և վերլուծական զարգացումը, համամարդկային արժեքների, մոտեցումների, վարվելակերպի ձևավորմանը, ինչպես նաև ազգային  հոգեկերտվածքին, որն էլ ներառում է   ազգային  բնավորություն,  պատմական  հիշողություն,  ազգային  ոգի, կամք,  մտածելակերպ:

Ծրագիրը մշակված է այնպես, որ երկարաժամկետ հաջողություն ապահովի աշակետների համար՝ զարգացնելով նրանց  ստեղծագործ ու քննադատական մտածողությունը, կարևորելով արվեստների և արհեստների դերը, առողջ ապրելակերպն ու անվտանգությունը, կապվածությունը դպրոցին, համայնքին, ներգրավվածությունն ընտանեկան կյանքին, անհատական զարգացմանը և այլն:

Արտադասարանային խմբակների գերնպատակն է հավասարակշռել ակադեմիական ուսուցումը հետաքրքիր, զվարճալի միջոցառումների հետ այնպես, որ երեխայի զարգացումը լիարժեք լինի:

Խմբակները լրացուցիչ խթան են աշակերտի ուսումնական առաջընթացի համար, բարձրացնում են ստեղծագործականությունը, մտավոր ունակությունները, նպաստում նրա ֆիզիկական և սոցիալ-հոգեբանական զարգացմանը: Սա հնարավորություն է դպրոցականների համար՝ ի հայտ բերելու իրենց տաղանդը, սովորելու հանդեպ հակումները, փոքր-ինչ հանգստանալու ամենօրյա դասերից՝ դրսևորելով սեփական ունակությունները և ընկերական կապեր հաստատելով:
Նման ծրագրերը հասանելի են տարրական, միջին և ավագ դպրոցականներին ուսումնական տարվա ամբողջ ընթացքում՝ դասերից հետո՝ արտադասարանային խմբակների և ամառային դպրոցների ձևաչափով:

Հիմնադրամը շեշտը դնում է հիմնական 5 ուղղությունների վրա՝ արվեստ և արհեստ, մեդիա գրագիտություն, լեզուների ուսուցում, սպորտ:

Բոլոր մարզերում՝ Հիմնադրամի շահառու համայնքներում, գործում են հետևյալ արտադասարանային խմբակները.

• Ազգագրություն
• Անգլերենը՝ տարրականների համար
• Բասկետբոլ
• Բացահայտի՛ր ինքդ քեզ
• Գորգագործություն և կարպետագործություն
• Դեկորատիվ դիզայն
• Դհոլ
• Թատրոն
• Կարուձև
• Հայկական և ազգային պարեր
• Ձեռագործություն
• Նկարչություն
• Հենդբոլ
• Վոլեյբոլ
• Տիկնիկագործություն
• Տիկնիկային թատրոն
• Փայտագործություն
• Ֆուտբոլ
• Թեքվանդո
• Զարդարվեստ

Արտադասարանային խմբակներին մասնակցում է շուրջ 750 աշակերտ Հիմնադրամի շահառու համայնքներում:

• Ամառային ծրագրեր

Ամառային դպրոցները մեկնարկել են 2008 թ. և Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի ամենահաջողված նախաձեռնություններից են: Այս ծրագրերը և´ աշակերտներին, և´ ուսուցիչներին հնարավորություն են տալիս սովորելու և շփվելու նոր մեթոդներով:

Յուրաքանչյուր համայնքում ամառային ծրագիրը բաղկացած է ուսուցողական և ինտերակտիվ բաղադրիչներից, որի ընթացքում մասնակիցը հաճելի ժամանակ է անցկացնում թատրոնի, պարի ու երգի, նորագույն տեխնոլոգիաների, սպորտի, ազգագրության, մեդիագրագիտության և այլ խմբակներում:

Ամեն տարի ծրագրերի մեջ փոփոխություն է լինում՝ նպաստելով մասնակիցների հետաքրքրությունների շրջանակի և աշխարհայացքի ընդլայնմանը։

Ընդհանուր առմամբ, ամառային դպրոցներին տարեկան մասնակցում է 600-800 երեխա։ Ամեն համայնքում ներգրավվում են նաև 10-ից ավելի աշխատակիցներ՝ կազմակերպիչ, խմբավար, ջոկատավար ու կամավորներ։

«Էյչ-Էս-Բի-Սի Բանկ Հայաստանի» կողմից տրամադրվող կրթաթոշակը կենսական նշանակություն ունի Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի շահառու համայնքներից Հայաստանի բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում սովորող ուսանողների համար:

Կրթաթոշակը սահմանվել է 2014 թ.: Ուսանողների ընտրությունը կատարում է Հիմնադրամը: Կրթաթոշակին դիմելու գործընթացը երկփուլ է: Նախ՝ ուսանողը լրացնում է հատուկ հայտը, որտեղ հաշվի է առնվում 3 չափանիշ՝ առաջադիմություն, սոցիալական կարիք և ընտրված մասնագիտական ոլորտ: Նշված չափորոշիչներն արտահայտում են սահմանված կրթաթոշակի դավանած արժեքները՝ ստացած գիտելիքը սեփական համայքին ծառայեցնելը: Հաջորդ փուլում ուսանողները հրավիրվում են Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի երևանյան գրասենյակ՝ զրուցելու Կրթական ծրագրի թիմի հետ:

Որպես կրթաթոշակի շարունակականության պայման՝ Արագածոտնի, Արմավիրի, Լոռու և Տավուշի մարզերի 69 ուսանողները պետք է գիտելիքը ծառայեցնեն իրենց համայնքներին՝ իրականացնելով մասնագիտությունից բխող որոշակի ծրագրեր: Կրթաթոշակը տրամադրվում է մեկ կիսամյակի համար, իսկ շարունակականությունը որոշվելու է ուսանողի կրթական առաջադիմությամբ և իրականացված համայնքային ծրագրով։

Շրջանավարտների միությունը Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի ծրագրերին երբևէ մասնակցած շրջանավարտներից է կազմված:

Շրջանավարտների միության նպատակն է հնարավորություն տալ նրա անդամներին՝

• օգտակար լինել Հիմնադրամի ընթացիկ ծրագրերին՝ սեփական ներդրումն ունենալով իրենց համայնքների զարգացման գործում,
• իրենց նախընտրած գործունեության ոլորտում փորձ ձեռք բերել և հասարակական նոր կապեր հաստատել,
• միմյանց հետ փորձի փոխանակման հարթակ ստեղծել, ինչը կնպաստի մասնագիտական կողմնորոշմանը,
• Հիմնադրամի սերմանած մշակույթը՝ զորավիգ լինել համայնքին, դարձնել սեփական գործունեության հիմքը:

Շրջանավարտների միության գործունեության շրջանակը ներառում է մասնագիտական կարողությունների փոխանցում, տարբեր ձևաչափերով մասնակցություն Հիմնադրամի կյանքին, համագործակցություններ այլ կազմակերպությունների հետ, անհրաժեշտ կապերի հաստատում և այլն:

Միության ծրագրերը նախատեսում են ոգեշնչել և ներգրավել հնարավորինս շատ շրջանավարտների և երիտասարդների, ովքեր կունենան հնարավորություն՝ կամավոր ներգրավվածությամբ օգտակարություն բերելու իրենց համայնքներին:

«Էյչ-Էս-Բի-Սի Բանկ Հայաստանի» կողմից տրամադրվող կրթաթոշակը կենսական նշանակություն ունի Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի շահառու համայնքներից Հայաստանի բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում սովորող ուսանողների համար:

Կրթաթոշակը սահմանվել է 2014 թ.: Ուսանողների ընտրությունը կատարում է Հիմնադրամը: Կրթաթոշակին դիմելու գործընթացը երկփուլ է: Նախ՝ ուսանողը լրացնում է հատուկ հայտը, որտեղ հաշվի է առնվում 3 չափանիշ՝ առաջադիմություն, սոցիալական կարիք և ընտրված մասնագիտական ոլորտ: Նշված չափորոշիչներն արտահայտում են սահմանված կրթաթոշակի դավանած արժեքները՝ ստացած գիտելիքը սեփական համայքին ծառայեցնելը: Հաջորդ փուլում ուսանողները հրավիրվում են Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի երևանյան գրասենյակ՝ զրուցելու Կրթական ծրագրի թիմի հետ:

Որպես կրթաթոշակի շարունակականության պայման՝ Արագածոտնի, Արմավիրի, Լոռու և Տավուշի մարզերի 69 ուսանողները պետք է գիտելիքը ծառայեցնեն իրենց համայնքներին՝ իրականացնելով մասնագիտությունից բխող որոշակի ծրագրեր: Կրթաթոշակը տրամադրվում է մեկ կիսամյակի համար, իսկ շարունակականությունը որոշվելու է ուսանողի կրթական առաջադիմությամբ և իրականացված համայնքային ծրագրով։

Մասնագիտական կողմնորոշման ծրագրի նպատակն է աջակցել միջին և ավագ դպրոցականներին մասնագիտության գիտակցված ընտրության հարցում՝ նպաստելով նրանց ինքնաճանաչմանը, ինչպես նաև մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների և աշխատաշուկայի վերաբերյալ անհրաժեշտ տեղեկություններ տրամադրելով: Արդյունքում սովորողները, համադրելով իրենց ընդունակությունների ու հմտությունների, կրթական հնարավորությունների և աշխատաշուկայի պահանջարկի վերաբերյալ ստացած տեղեկությունները, պատրաստ են լինում ինքնուրույն որոշում կայացնելու։ Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամն անընդմեջ բարելավում է բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների, ինչպես նաև աշխատաշուկայի մասին տեղեկատվության հասանելիությունը աշակերտներին:

Ծրագրի շրջանակում աշակերտները ինքնաճանաչմանն ու մասնագիտական կողմնորոշմանը նպաստող դասընթացներ են ունենում, ինչպես նաև այցելում են ուսումնական հաստատություններ և աշխատավայրեր՝ ըստ իրենց հետաքրքրությունների։ Ծրագրի բաղադրիչներից են տարբեր ոլորտներում հաջողակ մասնագետների հետ հանդիպումները, կենսագրական ֆիլմերի դիտումները, թեմատիկ գրքերի ընթերցումներն ու քննարկումները։

Ծրագրին անմիջականորեն մասնակցում են 5-11-րդ դասարանների 1800 աշակերտներ Արմավիրի, Արագածոտնի, Լոռու և Տավուշի մարզերում:

«ՄՏՍ Հայաստանի և Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի (COAF) համագործակցության արդյունքում Հիմնադրամի շահառու գյուղերի դպրոցներում արդեն գործում է 10 ստեղծագործարան՝ հագեցած նորարական տեխնոլոգիաներով: էլեկտրոնային գրատախտակ (smart board), ժամանակակից համակարգիչներ և շարժական հատուկ կահույք ունեցող դասասենյակի նպատակն է խթանել երեխաների շրջանում ստեղծագործ մտածելակերպը: Այդ միջավայրը ձևավորվում է համակարգչի կիրառմամբ առօրյա հանձնարարությունների կատարման, տեխնոլոգիայի կիրառմամբ դասի, քննարկման, դասախոսության, ընթերցանության և խաղի միջոցով։

Ծրագրի շահառու են դարձել նաև Արմավիրի մարզի Սարդարապատ, Հացիկ և Վանանդ, Գետաշեն, Լեռնագոգ, Քարակերտ, Արագածոտնի մարզի Արտենի, Արագածավան, Լոռու մարզի Թումանյան և Դսեղ համայնքների երեխաները:

Հայաստանի մանուկներ հիմնադրամի, «Թումո» ստեղծարար տեխնոլոգիաների կենտրոնի և «Օրիֆլեյմ» ընկերության միջև կնքված եռակողմ պայմանագրի արդյունքում Արմավիրի մարզի Լեռնագոգ, Դալարիկ, Վանանդ և Հացիկ համայնքների միջին և ավագ դպրոցականները հաճախում են «Թումոյի» արտադպրոցական ուսումնական ծրագրին:

Ծրագրի նպատակն է երեխաներին հաղորդակից դարձնել ուսումնական բացառիկ այս միջավայրին, որտեղ ոչ միայն կզարգացնեն տեխնոլոգիայի կիրառման բազմաթիվ հմտություններ, այլև կշփվեն իրենց տարեկիցների հետ:

Շաբաթը երկու անգամ 27 դպրոցականներն այցելում են իրենց ընտրած դասընթացներին, մասնակցում լրացուցիչ սեմինարների, ինչպես նաև հնարավորություն ունենում շաբաթ օրերին օգտվելու բասկետբոլի խաղադաշտից:

Մասնակից երեխաներին շահառու համայնքներից ընտրում է Հիմնադրամը, տեղափոխման ծախսերը հոգում է «Օրիֆլեյմը»՝ որպես սոցիալապես պատասխանատու ընկերություն, իսկ «Թումո» կենտրոնն ապահովում է թվային տեխնոլոգիաների ու ստեղծարար սկզբունքների ուսուցանումը:

Ուսանողները հենց սկզբից ծանոթանում են չորս հիմնական ոլորտների՝ անիմացիա, խաղերի ստեղծում, կայքերի մշակում, թվային մեդիա: Հաղթահարելով իրար հաջորդող և բարդացող առաջադրանքները՝ նրանք, հիմնվելով սեփական նախասիրությունների վրա, կենտրոնանում են դրանցից մեկի վրա և աշխատում վերջնական նախագծի մշակման ուղղությամբ:

«Թումոյի» ամառային ճամբարներին մասնակցությունը ևս մշակույթ է դառնում Հիմնադրամի շահառու այլ համայնքների համար:

Գյուղական դպրոցներն իրենց ուշադրությունը կենտրոնացնում են աշակերտի ուսումնական առաջադիմության վրա, մինչդեռ քաղաքացիական ներգրավվածությունը չի դիտարկվում որպես կրթական բաղադրիչ: Որպես արդյունք՝ աշակերտներից շատերը չեն ունենում այն գիտակցումը, թե իրենք կարող են փոփոխություններ բերել իրենց շրջապատում, խնդիր լուծել կամ նշանակալի դեր խաղալ համայնքի կյանքում:

Երիտասարդներին և պատանիներին իրենց դպրոցների ու համայնքների զարգացման գործում ներգրավելու և քաղաքացիական ակտիվություն սերմանելու նպատակն է աշակերտներին մասնակից դարձնել համայնքի կյանքին՝ խթանելով նրանց նախաձեռնողականությունը: COAF-ի քաղաքացիական կրթության ծրագրերը զարգացնում են աշակերտների քննադատական մտածողությունը, ինքնուրույնությունը և քաղաքացիական գիտակցությունը։

Քաղաքացիական կրթության ծրագրերի փաթեթը ներառում է հետևյալ ենթածրագրերը.

• Դպրոցների աշակերտական խորհուրդների հզորացման ծրագիր
• Բանավեճի ակումբներ
• Աֆլաթուն սոցիալ-ֆինանսական կրթության ծրագիր
• Մասնագիտական կողմնորոշում

• Աշակերտական խորհուրդների (ԱԽ) հզորացման ծրագիր
  
  Աշակերտական խորհուրդն ինքնավար ժողովրդավարական մարմին է, որի նպատակն է աշակերտների մասնակցության և նախաձեռնողականության խթանումը։ Հիմնադրամի կողմից աջակցություն ստացող աշակերտական խորհուրդները համայնքային խնդիրների բարձրաձայնման և ինքնուրույն նախագծերի իրագործման հարթակ են: Աշխորհուրդները փորձում են պահպանել բոլոր նյութական և ոչ նյութական արժեքները, որ Հիմնադրամն ստեղծել է իրենց գյուղերում: Նրանց գործունեությունն ուղղված է դպրոցում և համայնքում կրթական միջավայրի բարելավմանը՝ խթանելով առողջ ապրելակերպը, մշակութային կյանքը, աշակերտների ժամանցի կազմակերպումը, զարգացնելով աշակերտների իրավագիտակցությունը և սոցիալական պատասխանատվությունը։ Դպրոցների տնօրենները, ուսուցիչները ու տեղական ինքնակառավարման մարմինները, իրենց հերթին, սովորում են հաշվետու լինել և համագործակցել աշակերտական համայնքի հետ:

  Գյուղական դպրոցներում գործող աշակերտական խորհուրդներն ամրապնդում են աշակերտների գիտելիքը ժողովրդավարական գործընթացների, որոշումների կայացման և քաղաքացիական ակտիվության վերաբերյալ:

  Աշակերտական խորհրդների գործունեության շնորհիվ ավելի են սերտացել կապերը հարևան գյուղերի երիտասարդների միջև, ակտիվացել են փորձի փոխանակման ծրագրերը, համատեղ իրականացվող միջոցառումները:

  Աշակերտական խորհուրդների հզորացման ծրագիրը նպատակ ունի

  1. խթանել աշակերտական խորհրդի ինստիտուտի՝ որպես դպրոցական ժողովրդավարական մարմնի կայացումը,
  2. բարձրացնել աշակերտական խորհրդի դերը համայնքում և դպրոցում,
  3. խրախուսել աշակերտների համայնքային և դպրոցական ինքնուրույն նախաձեռնությունները,
  4. զարգացնել ԱԽ անդամների հմտություններն ու կարողությունները,
  5. զարգացնել դպրոցի աշխատակազմի հմտությունները՝ նպաստելու աշխորհուրդների կայուն գործունեությանը։

Աշակերտական խորհուրդներում ընդգրկված է 200 դպրոցական Հիմնադրամի շահառու 20 դպրոցներից:

• Բանավեճի ակումբ

Հիմնադրամի բանավեճի ակումբները դպրոցներում գործում են որպես արտադասարանային խմբակներ: Նպատակն է զարգացնել քննադատական և վերլուծական միտքը, ինքնուրույն և տրամաբանված խոսքը, անկախ հետազոտական, ժամանակի կառավարման հմտությունները և ամրապնդել քաղաքացիական արժեքները:

Բանավեճի ակումբներում, բացի բանավիճելու հմտությունները զարգացնելուց, երեխաներն ուսումնասիրում են տարբեր ժամանակներում հասարակական հարաբերություններում ծագած վիճահարույց հարցերը և իրենց սեփական դիրքորոշումն են ձևավորում դրանց շուրջ, ինչպես նաև զարգացնում են խնդիրները տարբեր տեսանկյուններից վերլուծելու կարողությունը։

COAF-ի բանավեճի ակումբները մասնակցում են միջհամայնքային, մարզային և հանրապետական մրցույթներին, որտեղ հնարավորություն են ունենում հանդիպելու և իրենց գիտելիքներով ու փորձով հաղորդակից լինելու տարեկիցների հետ տարբեր մարզերից:

Հիմնադրամի բանավեճի ակումբներն այժմ գործում են Արմավիրի, Լոռու, Տավուշի և Շիրակի մարզերի  17 դպրոցներում: Ներկայում ավելի քան 290  աշակերտ անդամակցում է բանավեճի ակումբներին, նրանցից հինգը տարեկան մասնակցում է հանրապետական բանավեճի մրցաշարերին: 

Քույր դպրոցների ծրագիրը կապ է ապահովում Հիմնադրամի շահառու և Հայաստանում կամ արտերկրում գործող որևէ դպրոցի (հայկական և ոչ հայկական) միջև:  Նպատակն է՝

• կապ հաստատել այլ դպրոցների հետ,
• կրթական, մշակութային և երիտասարդական ծրագրեր փոխանակել,
• համատեղ նախագծեր իրագործել,
• ընդլայնել մտահորիզոնը՝ հիմնվելով տարբեր իրականություններից ու մշակույթներից եկող գիտելիքի ու փորձի վրա: